Chỉ bằng cảm quan thông thường kết hợp với chút lưu ý nhỏ, bạn hoàn toàn có thể thực hành nghệ thuật vẽ tranh an toàn bằng họa phẩm của Winsor & Newton tại nhà, xưởng vẽ và cả khi đi du lịch. Tuy nhiên, khi dùng chúng cùng với những sản phẩm hóa học khác, bạn nên theo sát tiêu chuẩn chung về vệ sinh trong và sau khi sử dụng, cũng như làm theo các cảnh báo in trên từng sản phẩm riêng biệt.

Mời bạn đọc tiếp bài dịch blog này (link gốc: https://www.winsornewton.com/int/education/guides/health-safety-information/) để tìm hiểu thêm thông tin cũng như lời khuyên về an toàn trong quá trình vẽ tranh như khi dọn dẹp xưởng vẽ, sử dụng họa phẩm, mang màu đi du lịch hay các bước xử lý sau khi dùng. Bài blog cũng sẽ đề cập đến những lưu ý cần biết theo tiêu chuẩn luật pháp tại châu Âu và tiêu chuẩn an toàn sức khỏe tại Mỹ.

1, DỌN DẸP XƯỞNG VÀ SỬ DỤNG HỌA PHẨM MỘT CÁCH AN TOÀN

Dưới đây là danh sách những đầu việc nhỏ mà bạn có thể thực hiện với mọi loại họa phẩm trong không gian xưởng vẽ của bạn, cho dù nó có tiềm ẩn nguy cơ gây hại hay không. Trước khi bắt đầu làm gì, luôn luôn nhớ đọc kỹ bao bì.

Bên trong xưởng vẽ:

• Đảm bảo không gian trong lành, thoáng khí, lưu thông tốt.
• Không ngủ trong xưởng khi chưa dọn dẹp hết họa phẩm vừa dùng đi đâu đó khác. Cụ thể hơn, hãy đảm bảo đã cho hết giẻ lau và các chất hòa tan (solvent) chưa dùng vào lọ đựng chuyên dụng chống cháy.
• Đóng chặt nắp lọ dung môi khi không sử dụng, nhất là các loại solvent.
• Không để các vật liệu vẽ ở gần lửa trần hay nguồn nhiệt quá cao

Trong khi vẽ:

• Hạn chế ăn uống hay hút thuốc khi vẽ tranh để tránh nguy cơ nuốt phải chất độc
• Không ngậm cọ trong miệng
• Tránh bôi màu trực tiếp bằng tay
• Hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp với da, nhất là các loại solvent. Nếu cần vẽ bằng tay thì hãy bôi kem bảo vệ như Winsor & Newton Artguard hoặc găng tay phẫu thuật
• Đeo mặt nạ chuyên dụng khi phun sơn hay khi vẽ màu bột. Làm việc ở nơi thoáng khí, thông gió tốt để tránh hít phải các hạt màu bay trong không khí, tốt nhất là ở những không gian có hệ thống thông gió bên ngoài
• Không đổ quá nhiều solvent hơn mức cần dùng, tránh việc chúng bay hơi tan vào không khí trong phòng
• Nếu bị bắn solvent hay màu vào mắt hay lên da, rửa kỹ bằng nước
• Hạn chế hít thở quá lâu trong không gian có solvent bay hơi
• Dọn dẹp sạch sẽ cả những vệt màu/ dung môi bị dây bắn ra ngoài
• Để vật liệu vẽ tránh xa tầm tay trẻ em, động vật và đồ ăn

LƯU Ý: Họa phẩm của Winsor & Newton được sản xuất cho đối tượng người lớn (trên 14 tuổi). Trẻ nhỏ đối mặt với nhiều nguy cơ hơn so với người lớn do hình thể bé và cân nặng nhỏ hơn, do đó vật liệu vẽ nên để xa tầm tay trẻ em để tránh tai nạn không mong muốn.

2, MANG HỌA PHẨM ĐI DU LỊCH

Việc có trong túi một bộ kit màu di động và được vẽ dưới bầu trời rộng lớn hay trong kỳ nghỉ quả thật rất mãn nguyện, nhất là khi các sản phẩm của Winsor & Newton đều phù hợp cho vẽ ngoài trời.Tuy nhiên vẫn có vài thông tin về sản phẩm mà bạn cần biết, liên quan đến quy định an toàn hàng không:

Bất kỳ sản phẩm hay vật liệu nào có điểm chớp cháy (*) dưới 61*C (**) đều bị phân loại là hàng nguy hiểm và những sản phẩm đó không được mang theo khi bay. Chỉ có một số ít sản phẩm của W&N có điểm chớp cháy bằng hoặc thấp hơn mức 61*C, còn lại đa phần màu sơn dầu của hãng đều lớn hơn hẳn. Dưới đây là danh sách đầy đủ để xác nhận sản phẩm có an toàn cho du lịch hàng không hay không (Bạn có thể đưa danh sách này cho sĩ quan xem nếu bị kiểm tra)

(*) Điểm chớp cháy là thuật ngữ chỉ mức nhiệt độ mà sản phẩm có thể bốc cháy, vậy nên điểm chớp cháy càng cao càng tốt. Hãy nhớ luôn luôn kiểm tra bao bì sản phẩm và bảng dữ liệu an toàn để có thông tin chính xác nhất.

(**)Ở Việt Nam thì quy định hàng không là sản phẩm có điểm chớp cháy dưới 60*C

Những sản phẩm có điểm chớp cháy dưới 61*C được xếp vào Nhóm sản phẩm dễ cháy II hoặc III - không phù hợp cho du lịch hàng không:

• Các loại chất hòa tan (solvent) cho sơn dầu - trừ Sansodor có điểm chớp cháy 70*C
• Dung môi sơn dầu (oil mediums) - trừ dung môi cho sơn dầu pha được bằng nước Artisan Water Mixable Oil Mediums
• Các loại vecni sơn dầu
• Tất cả các loại bình xịt
• 

Những sản phẩm có điểm chớp cháy trên 61*C và không bị coi là hàng nguy hiểm (mức nhiệt độ tham khảo)

• Sơn dầu hạng họa sĩ Artist Oil Colours >230° C
• Sơn dầu Winton Oil Colours >230° C
• Refined Linseed Oil >230° C
• Linseed Stand Oil >230° C
• Thickened Linseed Oil >230° C
• Bleached Linseed Oil >230° C
• Cold Pressed Linseed Oil >230° C
• Griffin Alkyd Fast Drying Oil Colours 70° C
• Sansodor 70° C
• Artisan Water Mixable Oil Colours >100° C
• Artisan Water Mixable Linseed Oil >200° C
• Artisan Water Mixable Stand Oil >200° C
• Artisan Water Mixable Painting Medium 70° C
• Artisan Water Mixable Fast Drying Medium >70° C
• Artisan Water Mixable Impasto Medium >70° C

Tất cả những vật liệu gốc nước như acrylic dòng họa sĩ Professional Acrylics, màu nước dòng họa sĩ Professional Watercolors và màu gouache Designer Gouache không bị cấm mang theo khi bay.

*Danh sách trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn vẫn nên hỏi thêm tư vấn của hãng hàng không mà bạn sử dụng, vì có thể hãng sẽ có quy định riêng và cấm không cho mang các vật liệu vẽ kể trên lên máy bay. Hãng hàng không sẽ cần biết chi tiết phân loại vận chuyển của sản phẩm và bạn có thể tìm thấy thông tin đó trên website của hãng nhé, ví dụ của Winsor & Newton thì link tải Safety Data sheet đi kèm tại ô thông tin sản phẩm như dưới đây.

3, LỜI KHUYÊN CHO VIỆC BẢO QUẢN VÀ XỬ LÝ HỌA PHẨM

Cùng làm theo những mẹo xử lý dưới đây và cố gắng tận dụng tối đa vật liệu vẽ của bạn để đảm bảo vừa thân thiện với môi trường vừa yêu thương chiếc ví tiền của mình nhé.

Bảo quản:

• Bảo quản vật liệu tránh xa nguồn nhiệt và ánh sáng trực tiếp, đóng chặt nắp sau mỗi lần dùng giúp kéo dài thời gian sử dụng cho bất kỳ loại màu vẽ nào
• Một số họa sĩ dùng màng bọc thực phẩm hay giấy thiếc như một lớp ngăn giữ màu trong tuýp/ hũ khỏi bị khô. Tuy nhiên bạn vẫn cần đóng chặt nắp lại khi không dùng nhé
• Màu acrylic và các chất nền (primers) không nên bảo quản ở nhiệt độ dưới 10*C nhằm tránh bị phản ứng kết tinh, một quá trình đáng tiếc là không thể đảo ngược được vì một số loại màu sẽ bị tổn hại nếu để ở môi trường quá lạnh.

Xử lý màu và bao bì

Tuýp rỗng hoặc bao bì đựng chỉ màu khô (màu nước khô, màu acrylic khô hay màu sơn dầu khô) thường được xử lý như rác thải thông thường. Rác thải dính màu hiện chưa được tái chế, nhưng pan màu rỗng vẫn có thể dùng vào làm việc khác hoặc nếu bạn rửa sạch chúng thì vẫn có thể vứt chúng cùng các loại nhựa khác.

Sau khi vẽ

• Làm sạch tất cả các loại chất hòa tan (solvent), giẻ lau màu và palette pha màu. Giữ chúng ở hộp đựng chuyên dụng kín khí
• Rửa tay kỹ càng sau khi vẽ
• Không dùng solvent thừa để rửa sạch màu khỏi tay 

Rửa cọ

• Các loại dung dịch rửa cọ độc hại như xăng trắng, dầu thông hay sansodor nên được xử lý kỹ càng. Tốt nhất là bạn nên dùng giẻ thấm hết các dung dịch này và vứt vào chai/ lọ thiếc chuyên đựng màu chứ không vứt chung với rác sinh hoạt. 
• Các loại dung môi cho acrylic Galeria, gel cát tạo chất, tạo vân cho bề mặt vv… không nên rửa xối trực tiếp xuống bồn rửa mà nên rửa riêng vào một lọ đựng có nắp, để khô rồi vứt cùng rác bình thường. 
• Các loại acrylic không độc hại, màu nước và cọ vẽ các loại màu pha được với nước nên thấm bớt màu thừa vào giẻ hoặc khăn giấy. Nước rửa cuối có thể xối trực tiếp dưới vòi rửa.

Bảo quản và xử lý các loại bình xịt

Nên đóng chặt nắp các loại chai xịt khi không sử dụng và để chúng ở nơi thoáng mát, tránh nguồn nhiệt trực tiếp hay ánh nắng mặt trời, đặc biệt không để chúng tiếp xúc với nhiệt độ cao hơn 50*C/ 122*F. Không xịt vào nguồn lửa trần, không chọc hay đốt bình kể cả sau khi đã dùng hết. Sau khi dùng hết, vỏ và nắp bình xịt có thể được tái chế vì chúng làm bằng nhôm và nhựa, phụ thuộc vào quy định tái chế rác thải của từng địa phương nơi bạn sống.

Các thông tin an toàn cho từng sản phẩm có sẵn ở mục mô tả sản phẩm trên www.winsornewton.com, nếu bạn cần thông tin cụ thể hơn nữa thì có thể liên hệ hãng để được giải đáp.

4, Ý NGHĨA MỘT SỐ LOẠI KÝ HIỆU THEO LUẬT PHÁP CHÂU ÂU (EU legislation)

Tất cả các sản phẩm của Winsor & Newton đều được đánh giá dựa vào tiêu chuẩn phân loại, ghi nhãn và đóng gói các chất và hỗn hợp theo Quy định của Châu Âu (EC) số 1272/2008- thường được  gọi là “CLP”. Đây là một trong số những quy định nghiêm ngặt nhất trên thế giới. Nó sử dụng thông tin từ các nghiên cứu về độc tính của các chất và chỉ định phân loại các chất hóa học theo mức độ nguy hiểm lên thể chất, sức khỏe và môi trường của chúng. 

Đa phần sản phẩm của W&N là hỗn hợp phức tạp, đôi khi có chứa các chất được phân loại. Phân loại sản phẩm cuối có thể sẽ khác với phân loại bản thân chất đó vì nồng độ chất trong sản phẩm không cao. Việc phân loại hỗn hợp tuân theo quy định một cách chặt chẽ.

Nếu sản phẩm không có nhãn dán cảnh báo trên thân thì nó được xếp vào loại không gây nguy hiểm khi dùng đúng mục đích, như là dùng cho vẽ tranh. Kể cả vậy, bạn vẫn nên tuân thủ các biện pháp phòng ngừa xử lý hóa chất an toàn. Tham khảo mục dọn dẹp xưởng vẽ và các lời khuyên sử dụng an toàn ở phần bên trên.

Nếu sản phẩm có nhãn độc hại cho thể chất, sức khỏe hay môi trường, trên bao bì sẽ in hình cảnh báo và hướng dẫn an toàn cụ thể. Ví dụ như trên thân chai dầu thông chẳng hạn:

Thông tin về độ độc hại

Nguy hiểm. Chứa: Dầu thông. Chất lỏng bay hơi dễ cháy. Gây hại cho cơ thể nếu nuốt phải, tiếp xúc với da hay hít phải. Có thể gây tử vong. Có thể sẽ gây kích ứng hoặc dị ứng trên da. Gây kích ứng mắt nghiêm trọng. Độc hại kéo dài cho thủy sản

Cảnh báo an toàn:

NẾU NUỐT PHẢI: Gọi CẤP CỨU ngay lập tức. KHÔNG được cố ói mửa Nếu xảy ra kích ứng da: khám và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Không xả rác ra môi trường. Tránh xa tầm tay trẻ em. Vứt và xử lý lọ đựng/ dung dịch bên trong đúng theo quy định của quốc gia. Tiếp xúc nhiều lần có thể sẽ gây khô nứt da.. 

5, Ý NGHĨA MỘT SỐ LOẠI KÝ HIỆU NHÃN SỨC KHỎE HOA KỲ (Health labeling for the USA)

Hệ thống Hoa Kỳ ghi nhãn tất cả các loại họa phẩm bất kể chúng có độc hại cho sức khỏe hay không. Loại nhãn thông dụng nhất có dấu AP như dưới đây: 

Sản phẩm mang nhãn “Sản phẩm được chứng nhận” (Approved Product hay “AP”) hoặc có dòng chữ “Phù hợp với tiêu chuẩn ASTM D 4236” (Conforms to ASTM D 4236) nghĩa là chúng đã được chuyên gia y tế chứng nhận - thông qua một chương trình đánh giá độc tính - thành phần sản phẩm không chứa lượng độc tố đủ lớn để gây hại hay thương tích cho con người, cũng như gây ra các vấn đề sức khỏe cấp hoặc mãn tính. Chương trình này được cấp phép bởi Ban cố vấn độc tính của Viên Vật liệu Nghệ thuật và sáng tạo (Art and Creative Materials Institute (ACMI’s Toxicological Advisory Board). ACMI đảm bảo rằng những sản phẩm dán nhãn này phù hợp với tiêu chuẩn nhãn độc tố mãn tính, ASTM D 4236 và Luật Liên bang P.L. 100-695, cũng như không gây ảnh hưởng vật lý nào như được nêu tại phần 1910.1200 mục 29 CFR.

“Nhãn cảnh báo” (Cautionary Labelling hay “CL”) dùng cho những sản phẩm có khả năng gây độc hại, đi kèm với cảnh báo cụ thể. Chúng được chứng nhận và cấp phép qua quá trình tương tự như các sản phẩm mang nhãn “AP”. Những sản phẩm mang nhãn “CL” có thể dùng một cách an toàn nếu người sử dụng tuân theo các cảnh báo cụ thể in trên bao bì sản phẩm. Ví dụ như một số màu cobalt sẽ có cảnh báo sau: “CẢNH BÁO. ĐỘC HẠI NẾU NUỐT PHẢI. Chứa: COBALT. ĐỂ XA TẦM TAY TRẺ EM. BIỆN PHÁP SƠ CỨU: Nếu nuốt phải, đến cơ sở y tế ngay lập tức”.

Từ năm 2000, do ảnh hưởng của Đạo luật Thực thi Nước uống An toàn và Chất độc hại của California năm 1986 (thường được gọi là Dự luật 65) mà rất nhiều họa phẩm bán tại Mỹ có thêm nhãn bổ sung dán trên các sản phẩm chứa cadmium và chì. Những nhãn cảnh báo này chỉ thể hiện yêu cầu bắt nguồn từ Dự luật 65 chứ không do yêu cầu của Đạo luật Liên bang về các chất độc hại. Ví dụ, sản phẩm chứa cadmium sẽ in nhãn ghi: “KHÔNG DÙNG CHO BÌNH XỊT. Sản phẩm này chứa cadmium. Theo Bang California thì đây là một chất hóa học có thể gây ung thư qua đường hô hấp”.

LƯU Ý: Hệ thống luật pháp Châu Âu và hệ thống sức khỏe Hoa Kỳ không có mối liên hệ trực tiếp vì danh mục giữa hai bên khác nhau cả về mức độ và giới hạn, ví dụ ở Mỹ được xếp hạng dễ cháy không đồng nghĩa với bị xếp hạng dễ cháy theo chuẩn Châu Âu.